មេដឹកនាំកំពូលរបស់ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ាន នៅក្នុងជំនួបប្រជុំពូលអាស៊ានកាលពីម្សិលមិញ ដែលប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅឯវិមានសន្ដិភាព រាជធានីភ្នំពេញ។ រូបថត ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ការចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទិ្ធមនុស្សអាស៊ានបាន ធ្វើឡើង ដោយគ្មានបញ្ហាអ្វីបន្តិចសោះ កាលពីម្សិលមិញ បើទោះជាបន្តមានការជំទាស់ម្តងហើយម្តងទៀតពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលអះអាងថា ឯកសារដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះនឹងប៉ះពាល់ដល់សិទិ្ធមនុស្ស ជាជាងការពារសិទិ្ធមនុស្សយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ឯកសារនេះ ដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយឥស្សរជនជាច្រើនរាប់បញ្ចូលទាំងលោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងលោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ ក្នុងអំឡុងថ្ងៃទី១នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅរាជធានីភ្នំពេញពុំត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយភ្លាមៗដល់សាធារណជនឬអង្គការសិទិ្ធមនុស្ស ដែលបានរិះគន់ឯកសារនេះជាយូរមកហើយ ចំពោះកង្វះនៃតម្លាភាពនិងការពិគ្រោះយោបល់ ក្នុងចំណោមចំណុចជាច្រើននៅក្នុងដំណើរការព្រាង។
បណ្ឌិត Yuval Ginbar ទីប្រឹក្សាច្បាប់និងអ្នកជំនាញអាស៊ាននៅអង្គការលើកលែងទោស អន្តរជាតិ បានថ្លែងថា៖ «វាមិនច្បាស់លាស់ទេ។ គ្មានអ្នកណាដឹងច្បាស់ថា តើមានអ្វីកើតឡើងឡើយ គ្មានអ្នកណាមានអត្ថបទនៃសេចក្តីប្រកាសនោះឡើយ។ខ្ញុំផ្ទាល់ខ្ញុំ មានការស្រឡាំងកាំង»។
ភ្នំពេញៈ ការចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទិ្ធមនុស្សអាស៊ានបាន ធ្វើឡើង ដោយគ្មានបញ្ហាអ្វីបន្តិចសោះ កាលពីម្សិលមិញ បើទោះជាបន្តមានការជំទាស់ម្តងហើយម្តងទៀតពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលអះអាងថា ឯកសារដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះនឹងប៉ះពាល់ដល់សិទិ្ធមនុស្ស ជាជាងការពារសិទិ្ធមនុស្សយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ឯកសារនេះ ដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយឥស្សរជនជាច្រើនរាប់បញ្ចូលទាំងលោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងលោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ ក្នុងអំឡុងថ្ងៃទី១នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅរាជធានីភ្នំពេញពុំត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយភ្លាមៗដល់សាធារណជនឬអង្គការសិទិ្ធមនុស្ស ដែលបានរិះគន់ឯកសារនេះជាយូរមកហើយ ចំពោះកង្វះនៃតម្លាភាពនិងការពិគ្រោះយោបល់ ក្នុងចំណោមចំណុចជាច្រើននៅក្នុងដំណើរការព្រាង។
បណ្ឌិត Yuval Ginbar ទីប្រឹក្សាច្បាប់និងអ្នកជំនាញអាស៊ាននៅអង្គការលើកលែងទោស អន្តរជាតិ បានថ្លែងថា៖ «វាមិនច្បាស់លាស់ទេ។ គ្មានអ្នកណាដឹងច្បាស់ថា តើមានអ្វីកើតឡើងឡើយ គ្មានអ្នកណាមានអត្ថបទនៃសេចក្តីប្រកាសនោះឡើយ។ខ្ញុំផ្ទាល់ខ្ញុំ មានការស្រឡាំងកាំង»។
យោងតាមលោក សូរិន ពិតសុវ៉ាន់ អគ្គលេខាធិការអាស៊ានបានឲ្យដឹងថា សេចក្តីព្រាងនៃសេចក្តី ប្រកាសបាន ដាក់បញ្ចូលកថាខណ្ឌថ្មីមួយ បញ្ជាក់ជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញារបស់អាស៊ានក្នុងការគោរពតាមសេចក្តី ប្រកាសដែលជាមូលដ្ឋាននៃបទដ្ឋានអន្តរជាតិ ស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស។
លោក Ginbar ថ្លែងថា ភាសាថ្មីនេះមិនអាចមានឥទិ្ធពលប្រាកដលើសេចក្តីប្រកាសឡើយ ដោយសារគោលការណ៍ទូទៅទាំងបីក្នុងឯកសារនឹងមានអនុភាព ដាក់កំហិតលើការការពារសិទិ្ធមនុស្ស។
ដោយលើកអំពីប្រការ ដែលបន្ទន់អនុភាពនៃសេចក្តីប្រកាសដោយពិចារណាលើវប្បធម៌ និងប្រវតិ្តសាស្រ្តនៃរដ្ឋសមាជិកនិងប្រការ «សីលធម៌សាធារណៈ» ដែលត្រូវរិះគន់ជាញឹកញាប់ លោកថ្លែងថា៖«នោះជាបញ្ហានៃសេចក្តីប្រកាសទាំងមូល ព្រោះវាស្ថិតក្រោមបញ្ញតិ្តបីនេះ។ ខ្ញុំមើលមិនឃើញថា បញ្ញតិ្តបន្ថែមនឹងដោះស្រាយបញ្ហានេះឡើយ។
ខ្ញុំគិតថា វិធីតែមួយដើម្បីដោះស្រាយគឺយកគោលការណ៍ទាំងនេះ ចេញពីសេចក្តីប្រកាស»។ ប៉ុន្តែ គណៈប្រតិភូនិងមន្រ្តីអាស៊ានបានកោតសរសើរកិច្ចព្រមព្រៀង ថ្មីនេះយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
លោក ពិតសុវ៉ាន់ បានបញ្ជាក់ថា សេចក្តីប្រកាសនេះគឺជា«កេរដំណែលសម្រាប់កូនចៅយើង» ហើយថា ភាសាថ្មីដែលយោងលើកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ នឹងដោះស្រាយ «ពាក្យបណ្តឹងទាំងអស់ឬការអង្កេត ឬការជំរុញលើកទឹកចិត្តដែលគួរធ្វើដំណើរទៅមុខ»។
លោក ម៉ាទី ណាតាឡេហ្គាវ៉ារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី បានហៅឯកសារនេះថា«ជាឯកសារគោលសម្រាប់អាស៊ាន ដើម្បីរក្សាកាតព្វកិច្ចសិទិ្ធមនុស្សរបស់ខ្លួន ហើយព្រមានចំពោះការសន្និដ្ឋានឆាប់រហ័សនៃអ្នករិះគន់។ លោកថ្លែងថា៖ «វាជាការល្អប្រសើរ និងឆ្លាតវៃដែលយើងរាល់គ្នាអានឯកសារនេះសិន មុននឹងធ្វើការសន្និដ្ឋានណាមួយ។ ខ្ញុំគិតថា បើអ្នកអង្កេតអព្យាក្រឹត ពួកគេបានអាន...នឹងទទួលស្គាល់ថា វាជាឯកសារសំខាន់ ស្របនឹងសេចក្តីប្រកាសជាសកល ស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស ក៏ដូចជា កម្មវិធីសកម្មភាពសិទិ្ធមនុស្ស ទីក្រុងហ្សឺណែវដែរ»។
លោក នៃ វណ្ណដា អនុប្រធានផ្នែកសិទិ្ធមនុស្សនៃអង្គការអាដហុកថ្លែងថា អាដហុកក៏ដូចអង្គការសិទ្ធិមនុស្សដទៃដែរ មិនបានទទួលច្បាប់ចម្លងចុងក្រោយនៃសេចក្តីប្រកាសនេះទេ។ លោកថា ប្រសិនប្រការថ្មីដូចការផ្សព្វផ្សាយមែននោះ វានឹងជាការវិវត្តវិជ្ជមានណាស់ ប៉ុន្តែថា៖ «បើមិនគោរពតាមសេចក្តីប្រកាសជាអន្តរជាតិវានឹងជារឿងគួរឲ្យខកចិត្ត»។
លោក Phil Robertson អនុប្រធានផ្នែកអាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទិ្ធមនុស្សថ្លែងតាមអ៊ីមែលថា លោកមិនបានឃើញសេចក្តីព្រាងចុងក្រោយទេ ប៉ុន្តែការបន្ថែម «តិចនិងយឺតពេល»។ លោកបន្តថា៖ «ការពិតសមាជិកអាស៊ានខ្លះមិនបានត្រៀមទទួលយកសិទិ្ធមនុស្ស តាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិទេ»៕ TK
No comments:
Post a Comment
I like Blogger